In the real estate industry, it is said that what is lacking is not money but ideas.
(American motto)
Στον τομέα των ακινήτων, λέγεται ότι αυτό που λείπει δεν είναι χρήματα, αλλά ιδέες.
(Αμερικανικό γνωμικό)
Ολόκληρο αυτό το διάστημα ειδικά από τον «μαύρο» Σεπτέμβριο του 2008 παρατηρώ την αγορά ακινήτων και το γενικότερο πλαίσιο που διαμορφώνεται. Είμαι σε θέση να συνομιλώ είτε με επενδυτές, είτε με ανθρώπους στο τραπεζικό τομέα είτε με ανθρώπους στον τομέα παραγωγής, είτε και με τον κάθε έναν από εμάς. Κυρίως ΑΚΟΥΩ.
Αυτό που πάντα μου μένει στη γλώσσα μου είναι μία πικρή γεύση. Υπάρχει μία αίσθηση απαξίωσης όσον αφορά τα ακίνητα. Δεν σας κρύβω πως οι τάσεις στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι απολύτως αρνητικές.
Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξος. Αλλά επειδή αυτό μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μειονέκτημα (ενέχει πολλές φορές τον κίνδυνο της μη αντίληψης της πραγματικότητας) θα ήθελα να παρατηρήσω κάποια πράγματα και να εκφράσω κάποιες σκέψεις.
Όλα όσα γίνονται δείχνουν «μεταβολές» όχι απαξίωση. Τα ακίνητα κατά την άποψή μου έχουν αποκοπεί από την λειτουργία τους που κατά βάση έχουν να κάνουν με τις ανθρώπινες δραστηριότητες και αντιμετωπίζονται σαν ένα οποιοδήποτε άλλο προϊόν.
Προσέξτε όμως μία αναλογία με τα πλοία (την έχω ξαναγράψει): Μόλις το 1807 με την εμφάνιση του πρώτου ατμοκίνητου πλοίου επήλθε η μεγάλη επανάσταση, από τα πανιά στην πρόωση με ατμό. Πριν περάσουν ούτε καν ακόμα εκατό χρόνια τα ατμοκίνητα πλοία αντικαταστάθηκαν ήταν ήδη παρελθόν. Αντικαταστάθηκαν από πλοία που κινούνταν με μηχανές εσωτερικής καύσεως. Μόλις πριν από εκατό χρόνια.
Ήλθε τότε το τέλος των …πλοίων; Προφανώς όχι. Απλά άλλαξαν οι συνθήκες και ο τρόπος πρόωσης τους. Τίποτα άλλο.
ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ.
Είμαστε σε φάση μεταβολής. Όπως τότε όσοι επένδυσαν το 1807 στα ιστιοφόρα βρέθηκαν πολύ σύντομα εκτός εποχής, όπως το 1900 όσοι επένδυσαν στον ατμό βρέθηκαν σε ελάχιστο χρόνο επίσης εκτός εποχής, κάπως ανάλογα γεγονότα συμβαίνουν και στα ακίνητα σήμερα. Τα πλοία (ίσως λόγω και της καταγωγής μου) μου ασκούσαν ιδιαίτερη γοητεία και νομίζω πως είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα με ιστορία εξίσου τόσο παλιά όπως και τα ακίνητα.
Σκεφτείτε πάλι πως τα αεροπλάνα ΔΕΝ αντικατέστησαν τα πλοία, όπως και τα videos ή τα dvds την τηλεόραση ή τις εφημερίδες. Ίσως αυτό γίνει στο μέλλον αλλά είπαμε το μέλλον κανείς δεν το γνωρίζει.
Μπορεί όμως ο κάθε ένας μας να ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ το παρόν και να παρατηρεί γύρω του.
Θα αγοράζατε άραγε ένα σπίτι εκεί όπου για κάποιο λόγο θα ήταν αδύνατη η σύνδεση με το διαδίκτυο; Σύμφωνοι μπορεί να θέλετε να απαλλαγείτε από όλα αυτά αλλά εσείς, κάποιο άλλοι όμως όχι.
Πως λοιπόν θα αξιολογούσατε το ακίνητο αυτό; Ένα ακίνητο όπου διατίθεται διαδικτυακή χρήση κι ένα που δεν διατίθεται. Άλλαξε το ακίνητο; Όχι βέβαια, αλλά αλλάζουν ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΝΤΑΙ οι συνθήκες και ΑΥΤΗ ακριβώς είναι η τεράστια πρόκληση και ευκαιρία της περιόδου που διανύουμε.
Ξεχάστε τις «διορθωτικές κινήσεις», τις «τιμές που καταρρέουν», τα «άπειρα απούλητα διαμερίσματα»· αυτά ήταν επενδύσεις στον ατμό την ώρα που αναδύονται οι κινητήρες εσωτερικής καύσεως.
Οι συνθήκες ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΝΤΑΙ όχι όμως και τα ΑΚΙΝΗΤΑ.
Τα πλοία πλοία ήταν και πλοία είναι είτε κινούνται με πανιά, είτε με ατμό είτε με diesel.
Σαν συνέπεια όσοι επένδυσαν στον ατμό έχασαν ενώ αντιθέτως όσοι επένδυσαν στην πρόωση με πετρέλαιο κέρδισαν.
Έχετε άραγε σκεφτεί ποία ήταν η ώθηση (ο μοχλός) για την ανάπτυξη των ουρανοξυστών; Χμ… Ο ανελκυστήρας! Οι ουρανοξύστες λοιπόν δεν οφείλουν την ανάπτυξή τους στο γεγονός ότι κάποιος σκέφτηκε να «πολλαπλασιάσει» το δεδομένο οικόπεδο. Μέχρι ένα ύψος και σε έναν βαθμό αυτό γινόταν. Ωστόσο μόλις ανακαλύφθηκε ο ανελκυστήρας ήταν δυνατόν να κατασκευαστούν πραγματικά πολυώροφα κτίρια (ουρανοξύστες).
Μόλις το 1995 δεν θυμάμαι πουθενά να τοποθετούσαμε γραμμές για το internet. Τότε θα θεωρούσαμε την έλλειψη αυτή σαν μειονέκτημα;
Αυτά που γράφονται κατά κόρον και όλες αυτές οι αναλύσεις και τάσεις δεν οδηγούν πουθενά. Μάλλον απογοητεύουν τους ανθρώπους που θα ήθελαν να ασχοληθούν και να επενδύσουν στα ακίνητα και αυτό είναι κρίμα και τούτο για δύο λόγους:
- Τα ακίνητα έχουν άμεση σχέση με τον άνθρωπο και τις δραστηριότητες του και
- γιατί είναι μάταιο να προσπαθείς να σχεδιάσεις μια πιο άνετη σκάλα για να ανεβαίνεις στον 50ο όροφο όταν υπάρχει ΗΔΗ ο ανελκυστήρας.
Αναζητώ την απάντηση όπως και εσείς…
