Η λέξη Άγος (με ψιλή) σήμαινε μίασμα, κατάρα, οργή Θεού, αμαρτία ενώ με δασεία η ίδια λέξη σήμαινε το άξιον τιμής ή σεβασμού. Είδατε πως ένα “πνεύμα” αντιστρέφει εντελώς το νόημα μίας λέξης.
Το άγος προκαλείτο από κάποιο έγκλημα και ακολουθούσε τον ένοχο, ο οποίος καθίστατο “ενάγης” δηλαδή καταραμένος. Στο άγος δεν υπόκεινταν μόνο άτομα, αλλά και πόλεις και κράτη, όταν συνέβαινε να μιανθούν από κάποιο σοβαρό έγκλημα είτε από έναν πολίτη τους ή μία ομάδα πολιτών ή από τις αρχές.
Το άγος εμπεριείχε συνυπευθυνότητα και αυτό είναι ένα σημείο, το οποίο δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο. Για την “κάθαρση” ή το εξαγνισμό θα έπρεπε να ακολουθηθεί μία διαδικασία, η οποία όμως δεν ήταν γνωστή. Το μαντείο των Δελφών ή άλλοι μάντεις όριζαν τον τρόπο, ο οποίος θα μπορούσε να ήταν από τιμωρία των ενόχων έως μία συνολική ιεροτελεστία με θυσίες ή άλλους ενδεδειγμένους τρόπους.
Ίσως το πλέον γνωστό είναι το “Κυλώνειο Άγος”, το οποίο είχε σχέση με έναν Αθηναίο Ολυμπιονίκη τον Κύλωνα. Αλλά όμως δεν θα αναφερθώ σε αυτό. Θα αναφερθώ σ’ ένα λιγότερο γνωστό γεγονός, το οποίο θα πρέπει να προσέξετε.
Όταν ο Δαρείος αποφάσισε να καταλάβει τις Ελληνικές πόλεις έστειλε πρέσβεις με σκοπό να ζητήσουν “Γην και Ύδωρ”, δηλαδή υποταγή. Οι Σπαρτιάτες μολονότι οι πρέσβεις θεωρούνταν απαραβίαστοι τους έριξαν σε ένα βαθύ πηγάδι για να πάρουν μόνοι τους “όση γη και ύδωρ ήθελαν”. Οι πρέσβεις προφανώς πέθαναν.
Τότε ξέσπασε η οργή των Θεών με κακούς οιωνούς και θεομηνίες με μεγάλη διάρκεια και οι Σπαρτιάτες άρχισαν να ανησυχούν έντονα. Αποφάσισαν τον “καθαρμό” με το να ζητήσουν εάν υπήρχε κάποιος Σπαρτιάτης διατεθειμένος να πεθάνει για να σβήσει το έγκλημα. Τότε εμφανίστηκαν δύο, ο Σπερθίας και ο Βούλις, οι οποίοι προθυμοποιήθηκαν να μεταβούν στην Περσία και να θανατωθούν σε αντιστάθμισμα της δολοφονίας των πρέσβεων.
Πράγματι μετέβησαν στα Σούσα, όπου πλέον βασίλευε ο γνωστός Ξέρξης, διότι ο Δαρείος είχε εν τω μεταξύ πεθάνει και με την άφιξή τους φιλοξενήθηκαν από τον Υδάρτη. Αυτός τους συνέστησε αφού τους περιποιήθηκε πολύ να αφιερωθούν στον βασιλέα, ο οποίος γνώριζε να τιμά τους γενναίους και ευγενείς άνδρες.
Αυτοί όμως του απάντησαν: “Μας συμβουλεύεις κατ’ αυτόν τον τρόπο, διότι γνωρίζεις μόνον τη δουλεία ενώ εάν γνώριζες και δοκίμαζες ποτέ την ελευθερία θα μας συμβούλευες να πολεμήσουμε για αυτήν όχι μόνον με δόρατα αλλά και με πελέκεις!”
Κατόπιν παρουσιάστηκαν στον Ξέρξη, όπου παρά τις προσταγές των υποτακτικών του δεν θέλησαν να τον προσκυνήσουν ενώ ταυτόχρονα του δήλωσαν πως ήλθαν ενώπιον του πρόθυμοι να θανατωθούν σε αντιστάθμισμα της δολοφονίας των πρέσβεων του Δαρείου.
Ο Ξέρξης όμως θαύμασε το θάρρος τους και δήλωσε πως “δεν ήθελε να γίνει όμοιος με εκείνους, οι οποίοι φονεύουν κήρυκες και παρενέβησαν νόμους, τους οποίους σέβονταν όλοι οι άνθρωποι” και τους άφησε ελεύθερους.
Μόλις επέστρεψαν ο Σπερθίας και ο Βούλις μολονότι σώοι, καταπραΰνθηκε η οργή των Θεών και επήλθε ο καθαρμός.
Διδαχθείτε από την ιστορία, κρίνετε αντικειμενικά τις συμπεριφορές και πράξεις των εμπλεκομένων και συγκρίνετε με την σημερινή πραγματικότητα. Εντοπίστε την αιτία του άγους.
Στην φωτογραφία το Μαντείο των Δελφών στο οποίο θα πρέπει να απευθυνθούμε σήμερα, προκειμένου να μάθουμε πως η Ελλάδα θα απαλλαγεί από το άγος της.